Vipassana - wat is het en waarom zou je het doen? - Happy with Yoga (2024)

“Je gaat wát doen?”

“10 dagen mediteren. In stilte”

“Oké. Maar… waarom?”

Daar vraag je me wat. Tien dagen lang in stilte doorbrengen en de hele dag mediteren, waarom wilde ik dat eigenlijk? Waarom zou iemand dat überhaupt eigenlijk willen? Dat is toch helemaal niet leuk? En heel zwaar? Nee, leuk vond ik het inderdaad niet en ja, ik vond het absoluut zwaar. Tegelijkertijd kijk ik erop terug als een van de meest bijzondere, inspirerende en krachtgevende ervaringen van m’n leven. En ik ben 30, dus dat zegt best wat. 😉

Wat is vipassana?

Vipassana betekent ‘inzicht’ of ‘de dingen zien zoals ze echt zijn’. Het is geen geloof, filosofie, religie of vlucht van de werkelijkheid. Het is een praktische meditatie techniek die bijna iedereen die redelijk fysiek en geestelijk gezond is, kan beoefenen.

Het doel van de techniek is, zoals ze dat noemen, het ‘zuiveren van de geest’ en ‘het genezen van het lijden’. Oftewel, je doet je best om bewuster, evenwichtiger en rustiger te worden, zodat je beter met spanningen en ups-and-downs om kunt gaan. Je kunt het leven beter aan, wat het ook brengt en je zal je daardoor gelukkiger voelen! Dat klinkt goed toch?!

“When a problem arises in daily life, take a few moments to observe your sensations with a balanced mind. When the mind is calm and balanced, whatever decision you make will be a good one. When the mind is unbalanced, any decision you make will be a reaction. You must learn to change the pattern of life from negative reaction to positive action.” – Dr. S. N. Goenka

Hoe werkt een vipassana?

De vipassana techniek zelf is eigenlijk heel simpel, het enige wat je doet is jezelf observeren terwijl je stil zit. Je bent bewust met je aandacht bij je gevoelens en gedachten en je doet je best om niet te oordelen. Dus in plaats van ‘Au, wat irritant die rugpijn. Is het al bijna tijd om te pauzeren?’ (dat dacht ik persoonlijk vrij vaak moet ik bekennen), zou je bijvoorbeeld ook kunnen denken ‘Er is pijn. Alles komt en gaat. Ik ben waar ik ben.’ Dat maakt de gedachte neutraler en minder negatief, waardoor je het beter kunt accepteren en er misschien uiteindelijk ook wel minder last van hebt.

Vipassana gaat net zoals andere meditatietechnieken niet over het hebben van ‘geen gedachten’ of ‘niet mogen denken’. We denken namelijk allemaal. Heel erg veel en vaak. Alleen zijn we ons daar vaak helemaal niet bewust van. Door je gedachten en ook je lichaam en emoties te observeren, leer je jezelf beter te begrijpen. Je leert je niet zo druk te maken om dingen die je toch niet kunt veranderen.

Nou klinkt het in theorie misschien simpel, in de praktijk is het echt heel erg hard werken. Vipassana is echt iets wat je doet voor jezelf, niemand anders kan het voor je doen. Om de techniek te leren en de voordelen hiervan te kunnen ervaren is het essentieel dat je een 10-daagse cursus doet. Daarom is vipassana ook echt bedoelt voor mensen die er serieus in geïnteresseerd zijn, bereid zijn om hard te werken en zich aan de gedragscodes te houden.

Gedragscodes?

Ja, er zijn er nogal wat. Je mag geen muziek luisteren, niet lezen, schrijven, sporten of praten met mede-mediteerders. Klinkt allemaal streng en dat is het ook wel, maar het helpt je wel. Doordat je al die afleidingen niet hebt en er niks anders te doen is, word je genoodzaakt om je op jezelf te focussen. Zo kun je de vipassana techniek 10 dagen lang onafgebroken oefenen en kun je uiteindelijk ook de resultaten ervan ervaren.

Hoe ziet een vipassana dag eruit?

Om 4.00 uur word je gewekt met een gong. Dan begin je met mediteren om 4.30 uur en dat doe je eigenlijk de hele dag tot 19.00 uur, met pauzes tussendoor uiteraard. Om 19.00 uur is er een lezing op film of audio waarin de techniek en achtergrond wordt uitgelegd. Zelf vond ik die lezingen heel inspirerend en daar haalde ik weer nieuwe kracht uit om door te zetten. Na de lezing mediteer je nog tot 21.00 uur, daarna mag je evt. nog vragen stellen aan de leraar en om 21.30 uur ga je naar bed.

Best heftig hè? Nou is het wel zo dat je meestal gerust even een pauze kan nemen zodat je je benen kan strekken of een glaasje water kan drinken. Je doet de cursus voor jezelf en niemand kent jouw lichaam beter dan jijzelf. Het is dus wel erg belangrijk dat je op je eigen grenzen let en naar jouw eigen lichaam luistert.

Waarom zou je een 10 daagse cursus doen?

Allereerst omdat je er echt in geïnteresseerd bent. Je bent nieuwsgierig en gemotiveerd en je ziet het als een mooie uitdaging om jezelf verder te ontwikkelen.

Daarnaast ben je bereid je aan de gedragscodes te houden en de volledige 10 dagen vol te houden. De cursus is behoorlijk pittig, maar als je je er toe kunt zetten om 10 dagen vol te houden, te luisteren, hard te werken en de instructies op te volgen dan zul je absoluut de voordelen van de techniek ervaren.

Hoe je de voordelen precies ervaart, is voor iedereen anders, maar ik weet zeker dat je je heel erg krachtig zal voelen als je het afgerond hebt!

Voor mij was het in ieder geval een echte eye-opener.

Er is ook een hele mooie documentaire gemaakt over vipassana cursussen in gevangenissen.

Dit blog is een bijdrage van Jorine van Jorinekuilman.nl